Krzysztof Kieślowski należy do najwybitniejszych postaci w dziejach polskiej kinematografii. Jego filmy, np. „Amator”, „Przypadek”, „Bez końca” i serial „Dekalog”, na stałe wpisały się w jej dzieje. Mało który reżyser może poszczycić się tak imponującą kolekcją nagród – w tym Złotym Lwem z Wenecji dla „Trzech kolorów. Niebieskiego” i pierwszym Feliksem w historii, czyli nagrodą Europejskiej Akademii Filmowej za „Krótki film o zabijaniu”. Krzysztof Kieślowski był silnie związany z Łodzią, tu skończył Szkołę Filmową, tu realizował pierwsze filmy, stając się wkrótce jednym z najwybitniejszych polskich dokumentalistów.

– Niewielu jest twórców filmowych tak bardzo rozpoznawalnych na świecie jak Kieślowski właśnie – mówi Rafał Syska, dyrektor Narodowego Centrum Kultury Filmowej. – Niewielu też twórców stworzyło tak kosmopolityczny język, doskonale rozumiany przez odbiorców z różnych kręgów kulturowych. Zadawaliśmy sobie pytanie, czemu Kieślowski stworzył taki sposób komunikowania się z widzem, że zarówno Polacy, Amerykanie, Azjaci doskonale go rozumieją i czują. Przesądziła o tym ogromna wrażliwość, uważność skierowana na drugiego człowieka i empatia, które charakteryzowały reżysera. Nigdy nie oceniał, nie dawał prostych odpowiedzi, czy wybory dokonywane przez jego bohaterów były słuszne czy niesłuszne. Towarzyszył mu rodzaj fatalizmu, pesymizmu, ale też potrafił rozmawiać. Dlatego zatytułowaliśmy naszą wystawę „Dialogi Krzysztofa Kieślowskiego”. Twarz, wypowiadane słowa, dialog, a czasami monolog, które pojawiają się w kluczowych scenach, to esencja jego dzieł. Celebrujemy Kieślowskiego jako twórcę, który cały czas przekazuje ważne informacje, tak bardzo potrzebne nam dzisiaj, w czasach, kiedy jesteśmy wewnętrznie skłóceni – imperatyw zrozumienia drugiego człowieka, wezwanie do tego, żeby z nim dialogować. Na wystawie znalazły się wielkoformatowe projekcje fragmentów filmów Kieślowskiego, stanowiska interaktywne, zapisy procesu twórczego reżysera – w gablotach można zobaczyć dokumenty, scenariusze, listy, notatki i rysunki. Zapraszamy do dialogowania z Kieślowskim, odbierania go jako wciąż aktualnego twórcę.

Multimedialna i interaktywna ekspozycja poświęcona twórczości Krzysztofa Kieślowskiego „Bez końca” będzie się koncentrować na wielkich pytaniach zadawanych przez bohaterów jego filmów. Podkreśli to uniwersalność i doniosłość podejmowanych przez reżysera tematów moralno-etycznych. Podczas wędrówki podążymy drogą reżysera – począwszy od dzieciństwa, przez studia w łódzkiej Szkole Filmowej, pierwsze filmy dokumentalne i fabularne, po sukcesy jego dzieł na arenie międzynarodowej. Różnorodność eksponatów, wśród których znajdą się oryginalne dokumenty, unikatowe obiekty, fotografie, nagrody i pamiątki, pozwoli nam zanurzyć się w świat filmów dokumentalnych i fabularnych reżysera. Wiele z tych dokumentów i obiektów techniki filmowej zostanie pokazanych publicznie po raz pierwszy.

– Dylematy polityczne, zagadnienia egzystencjalne i ciągła niepewność wynikająca z potrzeby dokonania niełatwych wyborów to były tematy twórczości Krzysztofa Kieślowskiego – mówi Rafał Syska. – Na to nakłada się tak aktualna i dziś potrzeba zachowania godności i uczciwości w czasach, które bardziej cenią spryt, podłość, konformizm i donosy. Taki był świat filmów dokumentalnych reżysera, odsłaniający degradację moralną życia w PRL-u. Taki też był wydźwięk jego filmów fabularnych. Ten moralny dylemat i napięcie pozostały też główną wartością dzieł realizowanych już w koprodukcji z wytwórniami zachodnioeuropejskimi. Odwoływanie się do uniwersalnych wartości zapewniło dziełu Krzysztofa Kieślowskiego ogromną rangę niezależnie od systemów politycznych, mód czy technologii. W NCKF wierzymy, że warto i trzeba do tego wracać.

Rocznicowe wydarzenia rozpoczną się 26 czerwca wernisażem wystawy o godzinie 15. Otwarcie wystawy będzie poprzedzone odsłonięciem gwiazdy Mai Komorowskiej oraz spotkaniem z artystką. Wśród zaplanowanych na ten dzień atrakcji NCKF przewidziało również oprowadzanie kuratorskie oraz spotkanie okolicznościowe z artystami, których ścieżki zawodowe skrzyżowały się z twórczą drogą Krzysztofa Kieślowskiego. Planowana jest także plenerowa projekcja filmów.

Kontynuacją wydarzeń, których rozpoczęciem jest otwarcie wystawy, będzie dwudniowa Międzynarodowa Konferencja „Illuminating the Archives. Film Archives Alive and Their Audiences” w Sokołowsku – miejscu, gdzie reżyser spędził większą część życia oraz gdzie dziś znajduje się Archiwum Twórczości Krzysztofa Kieślowskiego. Konferencja zostanie poświęcona wymianie doświadczeń w zakresie nowych metod upowszechniania zasobów archiwalnych, pracy badawczej z archiwami oraz współpracy archiwów z sektorami kreatywnymi, w tym z twórcami oraz biznesem. Będzie to również wspaniała okazja do zaprezentowania zbiorów Instytutu. Panele konferencji będą odbywać się w dniach 28–29 czerwca 2021 roku i dostępne będą on-line.

Narodowe Centrum Kultury Filmowej przygotowuje również wiele atrakcji i wydarzeń towarzyszących. Przez niespełna trzy miesiące nie zabraknie niespodzianek związanych z twórczością wybitnego reżysera. Planowane są między innymi: warsztaty z eseju filmowego oraz zajęcia z fotografii.