A więc wojna! Rosja napadła na niepodległe państwo – Ukrainę. Myślę, że większość z nas nie wierzyła, że to może się stać w Europie, po sąsiedzku. Polskę i Ukrainę łączy i dzieli trudna historia. Jednak w obliczu ogromu tragedii, która spadła na ukraiński naród, historyczne zaszłości zeszły na drugi plan. Polacy pospieszyli z pomocą. Nasze narody znalazły się teraz bliżej niż kiedykolwiek. To bliskość oparta na współczuciu i bezinteresowności. Jest zatem szansa, by w tym trudnym czasie zbudować nowy rozdział naszej wspólnej historii. Dlatego potrzebna nam jest wiedza na temat Ukrainy, która pozwoli lepiej zrozumieć i wyzbyć się stereotypów.
Jaka ona jest?Redakcja „Kalejdoskopu” zaprosiła do rozmowy osoby, które w ostatnich dwóch dekadach miały okazję bywać na Ukrainie, nawiązać kontakty z różnymi środowiskami, poznać życie naszych sąsiadów. Anna i Jacek Lewkowscy, Alicja Woźniak, Damian Kasprzyk i Andrzej Białkowski przez lata zajmowali się inwentaryzacją polskich cmentarzy na Ukrainie, uczestniczyli też w polsko-ukraińskich przedsięwzięciach etnograficznych i antropologicznych. Pytając, jaka jest Ukraina, poprosiliśmy, by podzielili się swoimi obserwacjami, wspomnieniami – subiektywnym z konieczności spojrzeniem i emocjami, które wywołała w nich agresja Rosji.
Liczę na anioły
Z Romanem OPALIŃSKIM rozmawia Piotr GROBLIŃSKI
Romana Opalińskiego poznałem przy okazji jego wystawy w Stacji Nowa Gdynia w Zgierzu w kwietniu 2015 roku. Ten ukraiński artysta pochodzący z Gródka pod Lwowem miał już w dorobku kilka wystaw w Polsce. Z naszym krajem oprócz kontaktów zawodowych łączą go też więzi osobiste – pochodzi z rodziny o polsko-łemkowskich korzeniach, nosi polskie nazwisko. Języka nauczył się sam – z polskich książek. Jego baśniowe obrazy, czerpiące z tradycji ikony, sztuki ludowej i zachodniego malarstwa, tworzą oryginalny, poetycki świat.
Artysta mówi m.in.: „Wiedzieliśmy, że będzie duża wojna. Naród już dawno był do tego psychologicznie przygotowany. Szkoda, że rząd nie za bardzo i że świat to ignorował. Wywiad amerykański uprzedzał i ukraiński wywiad wiedział o wszystkim. Ale Ukraina walczy z Rosją od 2014 r. i ekonomicznie była słaba. Bardzo szkoda, że tej potężnej pomocy, którą dostajemy teraz, nie było wcześniej”.
Ukraina. Narodziny narodu
Mieczysław KUŹMICKI
Mało kto pamięta, a może i wie, że Jerzy Hoffman zrealizował film dokumentalny o takim tytule. Film duży (ok. 3,5 godz.), złożony z czterech części obejmujących historyczne etapy narodzin i rozwoju narodu, a w konsekwencji państwa. Inspiracją dla filmu była książka „Ukraina nie Rosja” – dzieło Leonida Kuczmy, byłego prezydenta Ukrainy. O czym przypominam, bo można też spotkać się z narracją, że Ukraina to po prostu mniej rozwinięta kulturalnie, językowo i cywilizacyjnie część Rosji. Na szczęście to nie nasz punkt widzenia.
Całość do przeczytania w kwietniowym numerze „Kalejdoskopu” 4/2022.
Kategoria
Inne